Bói toán ở đây bao gồm những gì? Xem tay, bói rùa, xem tử vi, đi xem thầy, bài tarot, tướng số,… Tất tần tật những gì được cho là tiên đoán trước tương lai. Trong bài viết này, tôi sẽ tựu chung lại và gọi những thứ này là bói toán.
Tại sao bói toán “luôn đúng”?
Tôi có quen một “ông thầy” chính hiệu. Ông thầy này chính là người dạy tôi lái xe. Anh ta là người khá là lịch thiệp và hoạt bát. Có hôm trong lúc vui vẻ nói chuyện, anh ta bảo tôi rằng anh ta còn có nghề tay trái là coi bói tay. Ở Mỹ, nghề bói toán là một nghề hợp pháp. Nếu anh chị có tiền và có nhiều “mối”, anh chị có thể mở một tiệm “psychic” coi bói tay hay bài tarot để kiếm tiền sống qua ngày, mua xe, rồi mua nhà trả góp. Tuy nhiên, luật lệ quản lí ngành dịch vụ này ở Mỹ rất chặt chẽ, tránh trường hợp lừa đảo khách hàng. Tôi hỏi anh, “anh có tin mấy thứ đó không?”. “Thầy” trả lời, “tin gì hả em? Anh nói thật lúc đầu anh chả biết cái mẹ gì đâu. Cứ nói dựa dựa thôi. Hỏi mấy câu về khách là mình cũng đoán được ít ít rồi. Há há há. ‘Em bao nhiêu tuổi? Em lập gia đình chưa? Ồ rồi hả? Chậc chậc. Gia đình em lục đục đấy. Cãi nhau suốt.’ Khách hàng đầu tiên của anh đấy em. Trời ơi em phải nhìn mặt con nhỏ đó lúc anh lắc đầu phán, nó tin anh sái cổ. Thực ra em gái nào có chồng rồi qua tay anh, anh cũng phán y chang vậy đó. Hiệu nghiệm lắm. Làm nghề này kiếm cũng được, nhưng thỉnh thoảng anh thấy nó hơi giống lửa đảo nên anh không dám làm full-time.”
Tôi còn hỏi anh ấy, “Anh đã phán sai cho ai bao giờ chưa?”
“Thầy” gật đầu quả quyết, “sai nhiều chứ! Nhưng em biết sao hông? Phải lấp liếm nhiều vô là xong hết à! Tâm lí con người mà, cái gì đúng ý mình là mình nhớ dai lắm. Còn sai lè, không trúng ý thì mình quên ngay thôi. Anh mà đoán sai cái gì thì anh nhìn mặt khách anh biết ngay. Lúc đó phải chuyển chủ đề. Nói nhiều vấn đề, phán nhiều vô. Không chồng con thì sự nghiệp, anh chị, bạn bè, phản bội, bỏ rơi, lừa dối,… Đủ thứ hết trơn. Tự tin lên. Khách nó có ghi lại đâu mà sợ. Nó nghe được câu nào trúng phóc là nó quên hết mấy cái sai kia liền à. Bắt mạch được chỗ nào là cứ thế phán thôi. Nói dựa hết. Bí mật đó. Cơ mà hồi mới làm cũng cực. Có lần anh phán sai nhiều quá nên không được cho “cháo” (tips). Haha!”
Từ đó trở đi, tôi thấy nể mấy “thầy” coi bói hơn. Không phải họ ăn may hay có khả năng thiên bẩm gì cho cam, họ hiểu tâm lí con người. Có thể nói thầy bói là bác sĩ tâm lí không có bằng cấp, là thầy lang. Họ biết phải nói cái gì và nói như thế nào để người khác tin. Thầy bói sẽ chia mọi tình huống và mọi khả năng ra làm 50-50, với mỗi một cá nhân, họ thử phán một viễn cảnh. Em này sẽ li dị chồng, em kia kiếp chỉ có một chồng mà thôi. Tỉ lệ li dị ở Mỹ là 50%, em nào đoán trúng thì em ấy sẽ quay lại với mình. Vậy đấy, bói toán chỉ là một trò chơi xác xuất đơn giản. “Thầy” đoán trúng anh chị 6 lần thì anh chị sẽ theo thầy cúng tiền đến hết đời.
Tương tự, đây chính là công thức chung của bói tử vi trọn đời, bói cung hoàng đạo, bói tuổi vợ chồng, vân vân.
Bói toán chỉ là một trò ảo thuật không hơn không kém.
Tôi muốn kể cho các anh chị câu chuyện về một chuyên gia lừa đảo trong sàn chứng khoán. Chúng ta hãy gọi anh ta là Joe. Đối với tất cả các thành viên mới trong quỹ đầu tư của Joe, anh ta chính là Thánh từ trên trời rơi xuống. Tỉ lệ tiên đoán thị trường của anh ta trước khi người ta quyết định rót tiền vào quỹ là 100%. Đối với thị trường chứng khoán, 100% là một con số khủng khiếp. 100% có nghĩa là anh ta chưa hề đoán trật bao giờ. 100% có nghĩa là Warren Buffet phải gọi Joe là cụ. Vào một ngày đẹp trời, Joe gửi cho anh chị một email báo rằng sắp tới giá cổ phiếu của công ty ABC sẽ rớt thảm hại 50%, thậm chí là 60%. Lúc đầu anh chị nghĩ: “Thằng này bị khùng chắc. Mày tưởng lừa được bố à.” Tuy nghĩ vậy nhưng anh chị vẫn để mắt tới giá cổ phiếu của công ty ABC, anh chị nghĩ: “Chậc. Chỉ coi chơi thôi. Xem thằng này nó khùng tới cỡ nào.” Bất ngờ thay, 1 tuần sau giá cổ phiếu của ABC giảm thật. Anh chị trợn mắt nhìn màn hình máy tính và lục lại email của Joe gửi anh chị. Đọc đi, đọc lại, anh chị nghĩ bụng: “Chắc thằng này ăn may thôi.” Từ bữa đó, Joe thành một cái tên anh chị để mắt tới.
Một thời gian sau, Joe lại gửi anh chị một email tiên đoán tương tự, lần này anh ta cho rằng cổ phiếu của XYZ sẽ tăng 100%. Lúc này anh chị có vẻ hào hứng theo dõi. Quả đúng như dự đoán, giá XYZ tăng gấp đôi. Anh chị chắc mẩm, “Mình mà nghe thằng Joe là mình giàu mẹ nó rồi.” Tuy nhiên, anh chị cũng là người thận trọng, anh chị phải nằm vùng theo dõi ý kiến của Joe tới 5-6 email lận. Trong cả 6 email, anh ta đều đoán trúng phóc không lệch đi đâu được. Lên là lên! Xuống là xuống! Thánh Joe bảo. Vậy là anh chị, một nhà đầu tư thận trọng, quyết định gọi điện cho anh ta để rót tiền vào quỹ. Chắc mẩm sau một năm gấp đôi vốn là chuyện bình thường. Thánh Joe của chúng ta đã chăn được chú cừu béo bở. Theo anh chị, Joe có thật sự giỏi tới mức đó không?
Giống như bất cứ một màn ảo thuật nào, để tôi bật mí cho anh chị phương pháp của thánh Joe. Mỗi buổi sáng, Joe hì hục soạn hai lá thư, một lá thư tiên đoán cổ phiếu công ty ABC sẽ tụt giá, một lá thư tiên đoán nó sẽ tăng giá 50%-60%. Với mỗi bức thư, anh ta gửi tới 300 người. Tổng cộng Joe sẽ thí nghiệm lên 600 khách hàng tiềm năng. Sau khi xong việc với ABC, anh ta chuyển sang công ty XYZ và viết hai lá thư tương tự như vậy, 1 phán XUỐNG, 1 phán LÊN. Khi ABC giảm giá cổ phiếu, danh sách 300 người mà anh ta gửi thư phán “XUỐNG” đậu vòng gửi xe, vào thẳng vòng tiếp theo. 300 người nhận thư “LÊN” tất nhiên sẽ cho email của anh ta vào khu vực spam và chửi Joe là thằng khùng. Không sao, Joe vẫn còn cơ hội với 300 người còn lại. Joe tiếp tục chia cừu ra làm 50-50, mỗi một nửa nhận thư với nội dung trái ngược nhau hoàn toàn, 1 phán XUỐNG, 1 phán LÊN. Cứ như thế cho đến lá thư 6, Joe sẽ có còn lại 10 người công nhận anh ta là Thánh, trong đó bao gồm anh chị. Cả 6 bức thứ Joe gửi anh chị, anh ta đều tiên đoán trúng phóc như thần thánh phương nào.
Giống như ví dụ về thánh Joe mà tôi kể cho các anh chị ở đầu bài. Bói toán cũng không khác gì mấy. Nó là một trò ảo thuật. Chúng ta chưa biết nhà ảo thuật bố trí và sắp đặt màn trình diễn của mình như thế nào nên chúng ta cho rằng họ biết làm phép. Cắt đôi người mà không chết, lôi một con chim ra từ chiếc mũ, bị xích tay mà vẫn có thể thoát ra khỏi bể nước khóa kín,…. Giống như ảo thuật gia, thầy bói cũng phải luyện tập và luyện tập, rút kinh nghiệm để “màn trình diễn” của họ được suôn sẻ. Thầy nào cao tay đoán trúng hết tức là được người cõi âm trợ giúp. Há há. Buồn cười vãi linh hồn.
Thêm nữa, những lời phán của mấy ông thầy, bà mụ bói toán toàn là những thứ dĩ nhiên đúng. Cặp vợ chồng nào mà chả lục đục cãi nhau, không tiền nong thì cũng con cái. Đã là người thì cho dù sinh vào tháng nào cũng thế, người nào cũng sẽ nóng tính hoặc dễ tính, kén ăn hoặc dễ ăn, độc thân hoặc đã có người yêu. Mấy ông thầy với mấy đứa chuyên đi viết bói cung hoàng đạo chuyện nhắc đi nhắc lại mấy thứ tào lao luôn luôn đúng. Ai đọc cũng thấy trúng phóc hết cả. Họ toàn đi lừa mấy người nhẹ dạ cả tin, thiếu hiểu biết để moi tiền không.
Những người tin vào bói toán là những người không tin vào khoa học và suy luận logic. Họ có vấn đề về chuyện cá nhân, tâm lí của họ không được ổn định, họ tìm tới thầy bói thay vì bác sĩ tâm lí để tìm sự giúp đỡ. Họ muốn cuộc đời họ sẽ được dẫn dắt bởi một ông “thầy”, bà mụ trời ơi đất hỡi, không có bằng cấp, không được đào tạo để chữa bệnh tâm lí và giải quyết vấn đề cá nhân. Họ phải trả giá quá đắt cho sự ngu dốt của mình. Chia tay người yêu vì thầy phán không hợp tuổi, cưới về sau này cãi nhau tan nhà nát cửa. Tôi nghe mà tôi phát lộn mửa.
- Đọc thềm về Carl Jung, Vô thức, thuyết số mệnh
Bói toán là một lĩnh vực giả khoa học (pseudo-science)
Do con người ngày càng phát triển, các thành tựu nghiên cứu từ các ngành khoa học như tâm lí học, tội phạm học và thiên văn học đang bị sử dụng trong bói toán và đa số mọi người không hề biết tới. Ví dụ như tâm lí học, giống như câu chuyện mà tôi đưa ra ở trên, ông thầy dạy lái xe của tôi đã áp dụng một thành kiến trong tâm lí của con người, tiếng Anh gọi là “Confirmation bias”, confirmation có nghĩa là xác thực, chứng nhận, bias có nghĩa là thành kiến, thiên vị (anh chị nào học ngành tâm lí có thể xác nhận tên tiếng Việt của nó giúp tôi). Khi ở trong trạng thái “Confirmation bias”, anh chị chỉ tìm kiếm những thông tin nào củng cố cho niềm tin của mình mà loại bỏ hết tất cả những thông tin nào chứng minh định kiến của anh chị là sai. Khi thầy phán là vợ chồng anh chị lục đục, đánh nhau sứt đầu mẻ trán, trong đầu anh chị sẽ tua lại hết tất tần tật những lần cãi vã của hai người, còn những lúc cười đùa vui vẻ, hạnh phúc, cơm ngon canh ngọt sẽ biến mất tăm trong bộ nhớ của anh chị. Công việc của thầy bói là thao túng và thuyết phục anh chị tin vào một thực tại mà ông ta/ bà ta muốn anh chị tin. Nó có thể được cho là một dạng thôi miên nhẹ.
Còn có hàng tá các khía cạnh khác trong tâm lí con người bị thầy bói sử dụng để lừa đảo những cô gái, anh chàng nhẹ dạ. Các anh chị giúp tôi nêu ra một số ví dụ để mọi người cùng biết tới nhé. Kết bài, tôi đã nêu rõ quan điểm của mình về bói toán và các hoạt động tương tự bói toán. Nó thực chất chỉ là một trò chơi xác suất, một trò ảo thuật, nó dựa vào các thành tựu khoa học được cả thế giới công nhận, thêm mắm thêm muối cho thêm phần bí ẩn, khó giải thích. Cho nên các anh chị bỏ ngay mấy thứ này ra khỏi đầu cho tôi. Chơi bài tarot hay đọc mấy thứ về tử vi cũng vậy, tham gia cho vui, giải trí, nâng cao tinh thần thì ok. Đừng có tin sái cổ, cưới một thằng ất ơ nghiện hút HỢP TUỔI về để nuôi báo cô nó cả đời là bỏ mẹ đấy. Thế nhé.
Chẻ đi học lại rồi nên viết bài sẽ ít hơn mọi khi. Bài viết này ra đời là nhờ công của các anh chị comment gợi ý. Cho nên mọi comment, likes và chia sẻ của các anh chị đều là nguồn động lực rất lớn đối với tôi. Hy vọng mọi người hiểu điều này và share, like comment mạnh tay hơn nữa! Cảm ơn các anh chị. Hẹn gặp lại các anh chị trong post khác.
——————————- Chẻ
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Donate cho tác giả tại đây để duy trì website và phát triển thêm những nội dung hữu ích khác.
